Giới thiệu về Ngài Phạm Kinh Vĩ được thờ phụng tại Phạm Tộc

Họ Phạm tại Xã Thổ Hào, nay là Xã Thanh Giang, Huyện Thanh Chương, Tỉnh Nghệ An. Nơi đây thờ phụng Ngài Phạm Kinh Vỹ.

TIỂU SỬ:

Năm Vĩnh Thịnh thứ 10(1714) khoa Giáp Ngọ, ông đỗ Giải nguyên kì thi Hương. Năm Bảo Thái thứ 5(1724) khoa Giáp Thìn,ông đỗ Đệ tam giáp đồng Tiến sĩ xuất thân.

Ông được bổ làm Giám sát sứ các đạo Sơn Nam, Tuyên Quang. Vào thời kì này Trịnh Giang, Trịnh Doanh làm chúa, có nhiều cuộc khởi nghĩa của nông dân nổ ra, Khâm định Việt sử thông giám cương mục ghi rằng:

Tháng 11 năm 1740.... Lúc ấy, về mặt Hải Dương, có bọn Nguyễn Tuyển, Nguyễn Cừ ở Ninh Xá, Vũ Trác Oánh ở Mộ Trạch; về mặt Sơn Nam, có Hoàng Công Chất; đảng lớn phe nhỏ, hết chỗ này đến chỗ khác, thúc giục nhau phiến động, chỗ nào cũng tự dấy quân, tự xưng danh hiệu: Nguyễn Tuyển xưng Minh Chủ, Trác Oánh xưng hiệu Minh Công, họ hội họp nhau ở xã Ninh Xá, đều mượn tiếng "phò Lê". Dân ở vùng đông vùng nam, người đeo bừa, người vác gậy đi theo, chỗ nhiều có đến hơn vạn, chỗ nhỏ cũng hàng ngàn hàng trăm, họ quấy rối cướp bóc làng xóm, vây đánh các ấp các thành, triều đình không thể nào ngăn cấm được.

Kinh Vĩ được lệnh tuyển mộ dân binh cho triều đình tại các xứ ông giám sát để trấn áp các cuộc khởi nghĩa ở Thiên Thi, Đường Hào. Đánh 14 trận, chém được 14 tướng của quân nổi dậy. Lại công phá quân khởi nghĩa ở Lạc Thổ, Thạch Bi, Hữu Lũng.

Có nhiều lần quân của triều đình do Trịnh Doanh cầm đầu đi đánh quân nổi dậy, Nguyễn Tuyển, Nguyễn Cừ, tương kế tựu kế đánh thẳng vào thành Thăng Long:

Trước kia, khi đại quân trẩy xuống mặt nam, Nguyễn Cừ ở Ninh Xá cùng đồ đàng là Trần Diệu, nhân lúc sơ hở, tiến thẳng quân sát bến Bồ Đề, trong kinh thành không có quân, lòng người rất lo sợ. Lúc ấy. thái phi Vũ Thị ở trong cung điều khiển bọn Trịnh Đạc chiểu theo địa giới giữ bốn cửa thành; lại phân phối sai quan văn là bọn Phạm Kinh Vĩ, Nguyễn Bá Quýnh đem hết dân cư ngoài thành ra bến sông bố trí hàng ngũ, để làm nghi binh, đề lãnh Đặng Đình Mật đem quân trong cơ của mình sang qua sông, đánh Nguyễn Tuyển, Đình Mật bị bại, quay về.

Lúc Trịnh Doanh mới dẹp được giặc Ngân Già, chợt được tin báo ở kinh thành đưa đến, Doanh hạ lệnh cho các đạo quân phải tinh sương đi mau trở về để cứu nơi căn bản. Khi đạo quân kéo về đến xã Kim Lan, thì giặc đã trốn chạy xa rồi, kinh sư vẫn được yên ổn.

Đời Lê Hiển Tông, Cảnh Hưng 3 (1743), hai xứ Thanh Nghệ đói kém, lính trốn đến hơn vạn người. Các viên quan cho người thúc giục, các quan trấn thì cho người đi nã bắt, nhũng nhiễu dân quá. Có bắt được chăng nữa, nếu không phải là người đói khổ thì cũng là người giả mạo đi thay và đưa về lại trốn ngay. Do đó triều đình chọn quan địa phương thân hành hỏi dân tình, tùy nghi đợi chọn lính, bèn cử Phạm Kinh Vĩ chia nhau đi chọn lính.

Năm 1746 ông được bổ làm Giám tri diêm đạo Nghệ An[1], đòi các bếp muối ở bờ biển thu muối, được 40 hộc, nạp tiền thì mỗi hộc 80 đồng tiền, thu vào đông hạ hai kì và chứa ở kho công sở tại. Không bao lâu lại giảm thuế, chức hữu ti nào đốc thúc hà khắc liền bị trị tội.

Ông mất ở quê nhà, được phụng tự tại Văn miếu Quốc tự giám.

Năm 1999, lăng mộ và nhà thờ ông tại xóm Minh Sơn, xã Thanh Tùng được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp tỉnh.

Sưu tầm bởi Phạm Sỹ Hòa